ابن ابی الحدید می گوید: ابوطالب بود که در ایام خردسالی پیغمبر کفالت و سرپرستی آن حضرت را به عهده گرفت و پس از آن که پیغمبر از جانب خداوند مبعوث گردید به دفاع و حمایت از وی برخاست و شر مشرکین را از او دور ساخت، و در این راه دچار ناراحتی عظیم و مصیبتی کمرشکن گردید، ولی با این وصف او در یاری و پیشرفت دین اسلام استقامت ورزید.
روایت شده است که چون ابوطالب وفات یافت، به پیغمبر وحی شد «از مکه خارج شو که یاورت از دنیا رفت» ! این مرد پدر علی (علیه السلام) است.»
ابن ابی الحدید در «شرح نهج البلاغه» نیز درباره شخصیت ابوطالب سخن می گوید، و اشعاری درمدح ابوطالب گفته است که از جمله دو بیت است: اگر ابوطالب و فرزند او (علی) نبود، قامت دین اسلام استوار نمی گشت. او خود در مکه به پیغمبر پناه داد و از وی حمایت نمود، و فرزندش (علی) در مدینه به دفاع از پیغمبر خود را به کام مرگ فرو برد. (۲۱۴)
[۲۴۷]
«ابن ابی الحدید در مقدمه شرح نهج البلاغه را جع به فاطمه همسر ابوطالب که گفتیم دخترعموی پیغمبر بود، می نویسد: وقتی او در مدینه وفات یافت پیغمبر پیراهن خود را داد تا کفن او کنند و او را مادر خطاب می کرد، سپس در قرستان بقیع پیش از دفن وی، به درون قبر او رفت و لحظه ای آرمید و سفارش فاطمه دختر اسد را به خاک قبر کرد آن گاه بیرون آمد و گفت حالا جنازه را دفن کنید!! این زن مادر علی علیه السلام است که در خردسالی از پیغمبر اسلام پرستاری نموده بود.
ابن ابی الحدید در آخر می گوید: این احترامی که پیغمبر برای فاطمه مادر علی علیه السلام معمول داشت، نصیب هیچ کس نشد.»
۲۱۴- شرح نهج البلاغه - جلد ۱۴ ص ۸۴
لو لا ابوطالب و ابنه لما مثل الدین شخصا و قاما فذال بمکة آوی و حاما و هذا به یثرب جس الحماما